Narsistin Umursama Matematiği

Hangisi gerçek ben, kimse bakmıyorken mi, tüm gözler üzerimdeyken mi?

Hepiniz kabul edin, kimse bakmıyorken insanlara anlattığımızdan çok farklı davranıyoruz. Davranışlarımızın %99’unu insanların o davranış konusunda ne düşüneceğine dikkat ederek yapıyoruz. Zaten dikkat etmediğimiz anda da cezalandırılıyoruz.

Toplumun kurallarına uygun olmayan bir davranış, toplumun minik yargı organları tarafından, ki adına aile ve akrabalar diyoruz, sert bir tutumla yargılanıyor.

Aile kurallarına uygun olmayan bir davranış, aile reisi ve otoritemiz tarafından, ki genellikle baba oluyor, anında kınanıyor.

Bir arkadaşımıza aramızdaki görünmez kurallara uymayan şekilde davrandığımızda bizi kendinden uzaklaştırma hükmünü giyiyoruz.

Şimdi tüm bunları alın ve 10 ile hatta 100 ile çarpın. İşte bir narsistin etrafı ile olan ilişkisinin matematiğini keşfettiniz. Yalnız ufak bir istisnayı belirtmeden olmaz. Toplum, aile ya da arkadaş çevresi bir narsistin kafasında tamamen sınıflanmış durumdadır.

1. Rezil, Değersiz, Gereksiz İnsanlar
2. Bazı Değeri Olan İnsanlar
3. Beni Onaylaması Gerekenler - (Namı diğer benden büyük narsistler) - Bükemediğin narsistin bileğini öpeceksin.

Kişinin kendisi bu korkunç gibi görünen sınıflandırmanın bilincinde değil. Dolayısıyla onun kafasında hangi kategoride olduğunuzu düşünüp sinirlenmeyin boşuna.

İlk bakışta anlaşılabileceği gibi, ilk grubun ne düşündüğü narsistin bir gram bile umurunda değil. Hatta o kadar umurunda değil ki, bu grubun yanında istediği her şeyi yapabilir. Özgüveni tavandadır ve dünyanın hakimi gibi davranır. Zayıfın yanında kendini güçlü hisseder. Belki tam da bu yüzden bu kişilerden bazıları gerçekten narsistin çok özgüvenli olduğunu ve hatta mükemmel bir insan olduğunu sanabilir.

Bazı değeri olan insanlar yalnızca belirli bir koşul veya ortamda değerlidir. Örneğin kendinden daha uzman olan ve kendinin bilmediği konuları bilen bir iş arkadaşı uzman olduğu konuyla alakalı değerlidir. Narsistin ona işi düşer ve o işi yaptırması gereken anda bu koşullu değerli kişinin değeri çok yüksektir. Dolayısıyla ona bilinçsiz bir taktiksellikle iyi davranılır, suyuna gidilir, övülür ve nazı çekilir. Ancak bu kişi iş dışındaki ortamda yine 1. kategoriye düşer. Bu kişinin durumu 1. Gruptakine göre daha karmaşıktır. Çünkü değerli mi değersiz mi olduğu konusundaki mesajlar karmaşık gelebilir. Karşısındaki kişinin narsist olduğunu bilip, kendisine ne zaman nasıl davrandığını da bilinçli bir şekilde gözlemlemediğine göre, narsiste nasıl davranacağını çözemez. Sonuçta narsistle olan ilişkisi çok dalgalıdır.

Beni onaylaması gerekenler: Büyük narsistler… Bu kişiler birçok özelliğinden dolayı narsistin gönlündeki en önemli koltuklarda oturuyor olabilirler. Narsistin başarılı olmak istediği bir konuda ondan çok daha başarılı, alanında en iyi, Türkiye’de en iyi, dünyada en iyi olabilir. İş yerinde ondan çok daha üstte olabilir. Narsistin çok değer verdiği bir konuda toplum tarafından örnek gösterilen ve saygı duyulan birileri olabilir. Bu iyi rakı içmek veya rakı adabını çok iyi bilmek gibi saçma ve ufak bir detay bile olabilir. Her zaman olmasa bile genellikle bu kişilerin bizim narsistimizden daha büyük narsist olduğunu görürüz. Daha büyük ile kasıt nedir? Dünya ile bağı daha da kopmuş, kendi gözünde en en iyi kendisi olan kişiler. Aynı zamanda bu narsistin büyüklüğünü realize edebileceği yukarıda değindiğimiz noktalardan birinde de gerçekten iyi olması gerekli.

Sanırım kaba bir mantıkla bir narsistin, narsizm büyüklüğü konusunda ölçekte nerede yer aldığını kendi dışında ne kadar kişiye hayranlık duyduğu ile de ölçebiliriz. Çünkü narsizm büyüdükçe kendinden büyük narsist sayısı azalacağı için diğer kişiler bir konuyu o kişiden iyi biliyor olamazlar. Örneğin tanıdığımız bir insanın ekonomiyi ekonomistlerden çok daha iyi bildiğini, hatta dünyanın tüm geri kalanından daha iyi bildiğini iddia ettiğine şahit olmuşuzdur.

Şimdi dönelim narsistin kafasının içine. Bu tabloya göre narsistin onay alması gereken ve davranışlarını düzenlemesi gereken birçok kişi ve durum var. Ancak narsist bir insanı ayırt etmenin en kolay yollarından biri de etrafını hiç umursamıyor görünmesi veya bunu ısrarla, açıkça ifade etmesidir. Buradaki çelişki sizin de beyninizin kıvrımlarında keskin bir acıya sebep olmadı mı? Hem kimseyi umursamıyor hem de davranışlarının dışarıdan nasıl algılandığına karşı aşırı duyarlı. Kimsenin onayına ihtiyacı olmadığını iddia ediyor ancak 1 hafta çevresinden hiç onay alamayacağı bir odaya kapatsanız 2. Günde beyin ölümü gerçekleşir. Bu ikisi aynı anda nasıl oluyor?

Narsistin etrafındakilerin çok önemli kısmı 1. Gruba dahil oldukları ve 2. Gruptakilerin çoğu da belirli koşullar altında yine 1. Gruba kaydıkları için bu “umursamama” durumunu duyuyoruz ve gözlemliyoruz. Siz bir de o narsisti 3. Gruptakilerin yanında görün.  Tabiki size bu 3. Gruptaki kişilerin yanında neden böyle süt dökmüş kediye döndüklerini, neden onlara büyük saygı duyduklarını, neden hayran olduklarını ve onların takdirini kazanmaya çalıştıklarını müthiş mantıklı şekillerde anlatacaklardır. İnanmayın. Ya da inanın, farketmez. O her şekilde sizi umursamamaya devam edecek zaten. 

Peki narsist etrafında hiç ama hiç kimse yokken, ya da yaptığı eylemi hiç kimsenin bilme ihtimali olmadığında nasıl davranır?

Size bir sır vereceğim, “insider” bilgi! 

Kendi başınayken dünyanın en bayağı, rezil ve onursuz insanı olabilir. Dışarıda parayı umursamaz görünen narsist kendi başınayken cimridir. Günlük hayatında bakımlı ve iyi giyimli narsist evde düzensiz, dağınık ve kişisel temizliğine dikkat etmez haldedir. Ortaya çıkmayacağını bildiği her türlü hileyi hurdayı yapabilir ve hatta onursuz, şerefsiz ve etik değerlerden yoksun davranabilir.

Kısacası bu davranışları yapmaktan onu alıkoyan tek şey etraftaki insanların varlığıdır. Bu davranışları yaparken insanlar tarafından görülemez. Görülürse narsizmi kırılır, iç yapısı bozulur. Bunu her daim gören ve yine de narsisti peygamber gibi görmeye devam eden en yakını hariç…

20.04.2022